Yaş kum kalıplama
Yaş kalıplama kumunun bileşenleri ve kalıp kumu test sonuçları, uygulanacak döküm malzemesinin karakterine uygun özellikte olmalıdır. Bu özelliklerin sağlanması kum karışımına girilen muhtevalara bağlı olarak değişmektedir.
Kalıp kumunda istenilen özellikleri elde etmek ve/veya değiştirmek tamamen bileşenlerin doğru belirlenmesi, test sonuçlarının doğru yorumlanması ve analiz değerlerinde sürekli dalgalanmaya izin vermeyerek gerçekleşir.
Günümüz koşullarında el ile kalıplama ya da otomatik kalıplama hattına sahip tesislerimiz yüksek oranda yaş kum kalıplama yöntemini kullanmaktadır. Şekil 2.1’ de gösterilen kum dönüşüm prosesi makinalaşmış kum hazırlama sistemine geçiş yapmış fabrikaların genel kum işleyiş mantığıdır.
Şekilde görüldüğü üzere sisteme belirlenen oranlarda eski kum ve yeni kum bileşenleri girilerek; mikser içerisine karıştırılmak üzere gönderilir. Hammadde alımı tamamlanan mikser içerisindeki karışım, homojen bir dağılım elde etmek için kriterlere uygun saniye süresince karıştırılmaktadır. Kuru karışım ardından, belirlenen ölçümleri takiben, su alımı gerçekleştirilir ve tekrar belirlenen saniyede karışım gerçekleştirilir.
Yaş karışım, makineleşmiş sistem özelliklerine bağlı olarak, veri takibi amaçlı bazı ölçümlere tabi tutulur ve kalıplama silosuna gönderilir. Kalıplama silosunun ardından, tesis özelliklerine bağlı olarak dikey ya da yatay kalıplama derecelerine gönderilir ve basınç ile sıkıştırılır. Hazırlanmış derece içerisine sıvı eriyik dökülür ve katılaşma ardından kalıp bozulur.
Kalıp bozmadan gelen kullanılmış kum, taşıyıcı bantlar aracılığıyla eski kum silosuna gönderilir ve tekrar kullanılmak üzere sistem kapasitesine bağlı olarak bekler ya da kullanılmaya devam eder. Otomatik kalıplama ve karışım sistemine sahip tesislerde bu döngü üretim boyunca devam etmektedir.
Kaynaklar ve ek bilgiler
- YILDIZ, A. Y., ŞİRİN, B., SEZER, F., DEMİREL, A. ‘’ Kum / Metal Oranı Yüksek Parçaların Dökümlerinde Kum Özelliklerinin Optimizasyonu ve Yönetimi ’’, TÜRKDÖKÜM Dergisi, 51, 2019-NİSAN-MAYIS-HAZİRAN, sayfa 88 – 94
- DİKEÇ, G., ‘’ Döküm Teknolojisi ’’, TÜDÖKSAD, İstanbul, 2019, sayfa 1 – 12
- İZGİZ, S., ‘’Yaş Kalıplama Kumu ’’, Değişim Yayınları, 2012, sayfa 21- 71
- GÜNAY,Y., ŞİRİN B., ‘’ Kum Kaynaklı Döküm Hataları Teşhisi ve Önlenmesi Seminer Notları ’’, TÜDÖKSAD, 2016
- ’’Kalıp Kumunda Kömür Tozunun Etkisi ’’, Ekstra Metal, 51, 1997 – Ağustos
- İZGİZ, S., ‘’Yaş Kalıplama Kumu, Özellikleri, Matematik İlişkiler ve Karıştırma Etki Derecesi ’’ Metalürji – TMOOB Metalürji Mühendisleri Odası Dergisi, 160, 2011, Sayfa 35 – 41
İçerik hazırlığında kullanılan tüm kaynakların listesi için bu bağlantıyı takip edebilirsiniz.
Yazan: Büşra Gizem Mor. (Dökümhane Akademi ekibi hakkında ayrıntılı bilgi için bu bağlantıyı takip edebilirsiniz.)